حباب دات کام و تلنگری برای فعایت آی تی
مروری بر تجربه بازار آی تی در امریکا
----------------------------------------
چاپ شده در روزنامه ی بهار - پنجشنبه 29 فروردین
لینک دائم مطلب (+)
فایل پی دی اف صفحه (+)
این روزها اغلب شرکتهای خدماتی و تولیدی، همچنین فروشندگان محصولات مختلف با رشد فزایندهای به سمت توسعه کسب و کار خود و ایجاد وبسایتی جهت اطلاعرسانی یا فروش محصولات و خدمات خود سوق پیدا کردهاند. در کنار آن، با توجه به موانع ورود به بازار کار، اولین گزینه اغلب افرادی که قصد راهاندازی کسب و کار جدید خود را دارند، ایجاد یک کسب و کار اینترنتی است. جلوه این امر را میتوان در مکالمات روزمره اغلب این افراد دید. حتی با گذری کوتاه در دانشکدههای کارآفرینی، به عنوان مرکز اصلی آموزش ایجاد کسب و کار، نیز این پدیده به راحتی هم در میان مکالمات دانشجویان و هم سر کلاسها توسط استادان، قابل مشاهده است. آمارها نیز نشان از رشد روزافزون بازار اینترنتی در ایران دارد. چندی پیش مسئول ثبت دامنههای اینترنتی در مصاحبهای از رتبه چهارم ایران در ثبت دامنه ملی اینترنتی خبر داد؛ دامنههایی که اغلب برای سودآوری مالی تاسیس شدهاند. همچنین بنا بر آخرین آمار مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، بیش از ششهزار فروشگاه برای دریافت نشان اعتماد تشکیل پرونده دادهاند. از طرفی درآمد بالای بسیاری از سایتها و فروشگاهها نیز از عوامل مشوق روی آوردن افراد به این نوع کسب و کار است؛ برای مثال تنها برای تبلیغی با ابعاد کوچک در گوشه صفحه اول یکی از این سایتها در ماه، باید چیزی حدود ششمیلیون تومان هزینه صرف کرد. همچنین با توجه به بازار کار ایران، سرمایه اولیه برای ایجاد چنین کسب و کاری در قیاس با انواع دیگر کسب و کارها بسیار ناچیز است. مبهم بودن قوانین مالیاتی و حسابرسی برای این شرکتها نیز باعث شده است تا افراد علاقه زیادی به آن پیدا کنند. همه اینها باعث شده است تا رونق کسب و کار اینترنتی در ایران روز به روز بیشتر شود. در این میانه، رصد بازارهای دیگر کشورها و استفاده از تجربیات آنان بسیار سودمند خواهد بود. یکی از تجربههای خوب در زمینه کسب و کارهای اینترنتی، بررسی روند بازارهای آمریکا در سالیان گذشته است. با رصد بازار اینترنتی در آمریکا نکته قابل توجه، پیدایش حباب دات کام در سالهای 1995 تا 2000 در این کشور است. مروری بر این تجربه میتواند بسیار راهگشا باشد.
در اوایل دهه 90 میلادی آرامآرام شرکتهای آمریکایی به سمت استفاده از اینترنت پیش رفتند. به مرور رشد ارزش سهام شرکتهای اینترنتی و رایانهای و رونق نامهایی همچون دل، اینتل و مایکروسافت در بازار بورس آمریکا و پیشرفت چشمگیر سهام آنها باعث شد تا دیگر شرکتها نیز با ایجاد دامنهای اینترنتی (اغلب دامنه دات کام)، به امید افزایش قیمت سهامشان، دست زنند. این امید به ثمر نشست و ناگهان بازار بورس آمریکا تحتتاثیر کسب و کارهای اینترنتی قرار گرفت. تصور همه فعالان بازار به این سمت بود که آینده از آن بازار اینترنتی است. شاید در آن دوران مدعیان شکست چنین بازاری بیش از یک دیوانه لقب نمیگرفتند. این پیشرفت هنگفت تا جایی ادامه داشت که مدیران عامل بسیاری از این شرکتها دست به ادعاهای بزرگ زدند، برای مثال جان هریس، مدیرعامل پیسدو دات کام، در سخنرانی خود گفت: مرد جوانی آمده است که سلطان رسانهها خواهد شد، من برای بیرون کردن سی بیاس از گردونه تجارت میجنگم یا یانکوفسکی، مدیرعامل پالم دات کام، در جایی اظهار داشت: کاری که واکمن برای موسیقی و موبایل برای شبکه ارتباطات کرد، پالم برای دنیای دادههای بیسیم انجام خواهد داد. اما به ناگاه در سال 2000 رشد پرشتاب سهام شرکتهای اینترنتی به یکباره متوقف شد و شاخص NASDAQ با افت بسیار شدیدی مواجه شد. افت بیش از 8/4میلیاردی بازار اینترنت در دو سال ابتدایی قرن جدید، باعث شد تا بسیاری از شرکتها مجبور به تعطیلی یا واگذاری فعالیتهای خود شوند. ترکیدن حباب ایجادشده ناشی از خوشبینی به آینده بازار اینترنت باعث شد تا رونق دات کام به بمب دات کام تغییر پیدا کند؛ هر چند آنها که باقی ماندند، همچون آمازون، ایبی و گوگل، به غولهای تجارت بدل شدند.
حال با توجه به نرخ رشد کسب و کارهای مبتنی بر اینترنت در ایران، باید خوشبینی مفرط از آینده این بازار را بدل به واقعیتهای موجود کرد و با واقعبینی دست به ایجاد و توسعه این کسب و کارها زد.
*. دیگر یادداشت های مطبوعاتی (+)
ا من هنوز تو این لینکای سمت راستی هستم! :)
پاسخحذفهی گفتم بهتون یه امضا به ما بدین. حالا ادم معروف شدین دیگه نمیشه گیر آورد شمارو!
راستی یه سری تو کتابخونه دیدمتون. کتابخونه میرین چه کار شما؟ اونجا واسه ما پشت کنکوریاست نه شما ارشدا :)
معروف!؟ نه بابا! هنوز اول راهیم ...
حذفامضا که سهله عکس یادگاری هم خواستین در خدمتیم {اسمایلی سلبریتی ها :D}
کتابخونه هم میام دیگه درسا سخته و طاقت فرسا!